RESENTYMENT A MORALNOŚĆ

Resentyment a moralność autorstwa Maxa Schelera to jedno z najważniejszych dzieł w filozofii moralnej i socjologii emocji. W tej pracy Scheler analizuje pojęcie resentymentu – głębokiej emocji wynikającej z poczucia bezsilności, zazdrości i nienawiści – oraz jego wpływ na kształtowanie systemów moralnych. Scheler pokazuje, jak resentyment, który pojawia się u osób niezdolnych do osiągnięcia celów i wartości, które uznają za pożądane, prowadzi do zniekształcenia moralności i wartości etycznych. Książka ta jest kluczowa dla zrozumienia, jak negatywne emocje mogą wpływać na postawy moralne i społeczne.

W "Resentyment a moralność" Scheler rozróżnia resentyment od innych emocji, takich jak gniew czy złość, wskazując, że resentyment jest długotrwałym stanem psychicznym, który prowadzi do tworzenia systemów moralnych opartych na odrzuceniu i negacji wartości wyższych. Według Schelera, moralność oparta na resentymentach charakteryzuje się przewartościowaniem wartości, gdzie cechy takie jak siła, szlachetność czy szczęście są deprecjonowane, a na ich miejsce wprowadzane są cnoty takie jak pokora, cierpliwość czy współczucie – często w sposób nieautentyczny i wynikający z bezsilności.

Scheler krytycznie odnosi się do moralności chrześcijańskiej, twierdząc, że niektóre jej elementy mogą być postrzegane jako wyraz resentymentu wobec silnych, bogatych i szczęśliwych. Jego analiza moralności resentymentu odnosi się do systemów, które tłumią naturalną dążność człowieka do wielkości i sukcesu, zastępując ją fałszywymi cnotami wynikającymi z poczucia bezsilności i zazdrości. Scheler wskazuje, że taka moralność niszczy autentyczne wartości i blokuje rozwój jednostki.

Autor: Max Scheler, niemiecki filozof, jeden z twórców fenomenologii i filozofii wartości, autor wielu wpływowych prac, które miały znaczący wpływ na rozwój etyki i filozofii religii w XX wieku.

Styl literacki: Książka napisana jest w sposób precyzyjny, ale głęboko filozoficzny, co czyni ją wymagającą lekturą dla czytelników, którzy chcą zrozumieć złożone relacje między emocjami a moralnością. Scheler precyzyjnie definiuje pojęcia i posługuje się bogatym aparatem pojęciowym filozofii wartości.

Znaczenie filozoficzne: "Resentyment a moralność" to kluczowe dzieło w filozofii moralności, które dostarcza unikalnej analizy wpływu negatywnych emocji na kształtowanie systemów etycznych. Praca Schelera jest istotnym wkładem w zrozumienie, jak resentyment może prowadzić do przewartościowania wartości w życiu społecznym i moralnym.